Uit een persbericht van het Federale Bureau voor de Statistiek (Destatis) van 1 juni 2023 leren we dat ongeveer 5,8 miljoen Duitsers (stagiairs, stagiairs en minderjarigen vanwege vrijstellingen niet meegerekend) hebben geprofiteerd van de laatste verhoging van het minimumloon op 1 oktober 2022. Volgens het rapport bevindt ongeveer 15% van alle werknemers in Duitsland zich momenteel op de minimumloongrens.
Het onderwerp minimumloon moet door werkgevers met de grootst mogelijke zorg worden behandeld, want wie minder betaalt, overtreedt de wet en kan om betaling worden gevraagd.
In dit verband willen we erop wijzen dat ons artikel over het onderwerp minimumloon geen juridisch advies is. Uiteraard besteden we de grootst mogelijke zorg aan het samenstellen van informatie voor u, maar we kunnen niet garanderen dat deze altijd actueel, juist en volledig is.
Definitie minimumloon
Het minimumloon is een algemeen bindend, wettelijk vastgesteld minimumloon. Op enkele uitzonderingen na is het niet toegestaan om onder dit minimumloon te verdienen; hierop zal worden toegezien en indien nodig zullen sancties worden opgelegd.
Terwijl de Commissie voor Minimumlonen, een onafhankelijk orgaan bestaande uit leden van werkgeversorganisaties en vakbonden en academici, gewoonlijk om de twee jaar een voorstel voor een verhoging van het minimumloon indient bij de bondsregering, was de verhoging van 2022 een product van de bondsregering in Berlijn. Het was de uitvoering van een afspraak uit het regeerakkoord.
De BMAS, onder leiding van minister van Arbeid Hubertus Heil (SPD), streeft met de forse verhoging belangrijke doelen na:
het veiligstellen van ouderdomspensioenen (bestrijding van armoede op oudere leeftijd)
het voorkomen van zogenaamde loondumping
het tot stand brengen van sociale rechtvaardigheid door onderbetaling te verbieden
De ontwikkeling van het minimumloon in Duitsland
De landelijke verplichting om het minimumloon te betalen werd voor het eerst ingevoerd in 2015. Sindsdien heeft het wettelijk uurloon zich als volgt ontwikkeld:
2015: 8,50 euro
2017: 8,84 euro
2019: 9,19 euro
2020: 9,35 euro
2021: 9,50 euro (01/2021) en 9,60 euro (07/2021)
2022: 9,82 euro (01/2022), 10,45 euro (07/2022) en 12,00 euro minimumloon (10/2022) (Bron: Destatis)
Zo gaat het verder met het minimumloon
De voorstellen van de Commissie Minimumloon voor de komende jaren zijn al beschikbaar. In tijden van economische instabiliteit en hoge inflatie werden ze echter voor het eerst tegen de wil van de vakbondsvertegenwoordigers vastgesteld. Zij hadden gehoopt op grotere verhogingen.
Vanaf 2024 moet het minimumloon 12,41 euro zijn. Voor 2025 stelt de onafhankelijke commissie een uurloon van 12,82 euro voor.
Wie heeft recht op het minimumloon?
In principe hebben alle werknemers die meerderjarig zijn recht op het wettelijk minimumloon. Als een advocaat echter "in principe" zegt, betekent dit meestal dat er uitzonderingen en speciale gevallen zijn. Dat is ook hier het geval. We zetten de belangrijkste voor je op een rijtje. De volgende personen hebben geen recht op minimumloon:
leerlingen
vrijwilligers
deelnemers aan werkbevorderingsprogramma's
zelfstandigen
langdurig werklozen die 6 maanden werkloos zijn nadat ze met werken zijn begonnen
Wat geldt voor stagiairs
:stagiaires
Onder bepaalde omstandigheden kunnen stagiaires recht hebben op het algemene wettelijke minimumloon. U kunt controleren of dit recht bestaat via het klikpad van het bondsministerie of via de hotline voor minimumlonen van de overheid (u vindt het nummer hier).
Dit zijn de regels voor marginaal werkenden
Met de verhoging van het minimumloon is ook de bovengrens van het inkomen voor zogenaamde minibaantjes verhoogd van de vorige 450 euro per maand naar 520 euro per maand. Volgens de BMAS zal deze ook bij toekomstige verhogingen van het minimumloon moeten worden aangepast, omdat mini-jobbers 10 uur per week moeten kunnen werken.
Waar is het minimumloon wettelijk geregeld?
De wettelijke regels voor het minimumloon zijn voornamelijk te vinden in het Mindestlohngesetz (MiLoG). De regelgeving maakt deel uit van de Wet ter versterking van de autonomie van collectieve onderhandelingen, die in 2014 van kracht werd. Het werk van de onafhankelijke minimumlooncommissie breidt de autonomie bij collectieve onderhandelingen uit en zorgt voor meer eerlijkheid en rechtvaardigheid op de arbeidsmarkt.
AEntG: collectief overeengekomen lonen of sectorspecifieke minimumlonen kunnen worden uitgebreid naar werknemers die vanuit het buitenland naar Duitsland worden gedetacheerd. De vestigingsplaats van het bedrijf is hiervoor niet doorslaggevend.
TVG: De cao-partijen kunnen een cao algemeen verbindend laten verklaren en deze daarmee uitbreiden naar sectoren zonder cao-dekking.AÜG: Op verzoek van de cao-partijen kan de BMAS een minimumloon voor uitzendkrachten vaststellen.
Wanneer is de Wet minimumloon niet van toepassing?
Op dit punt willen we u eerst verwijzen naar de paragraaf "Voor wie geldt het minimumloon?", waarin we de uitzonderingen op de minimumloonverplichting al hebben beschreven. We gaan echter graag dieper in op waarom deze uitzonderingen eigenlijk bestaan en waarom sommige van de genoemde groepen mensen niet worden beschouwd als werknemers in de zin van de MiLoG.
leerlingen: Iedereen die nog geen beroepsopleiding heeft afgerond, wordt in de wettelijke context niet beschouwd als werknemer (!) omdat hij/zij niet primair het doel nastreeft om geld te verdienen met de opleiding. De focus ligt op het leren van het gewenste beroep. Andere overheidssteun, zoals kinderbijslag of BaföG, is nog steeds beschikbaar.
Het is echter ook belangrijk voor werkgevers om te weten dat leerlingen sinds 2020 recht hebben op een minimumloon. De betreffende regels zijn te vinden in de Wet op het beroepsonderwijs (BBiG) vanaf lid 4.
Vrijwilligers: Het staat buiten kijf dat veel dingen niet zouden werken zonder vrijwilligers. Toch zijn mensen die deze activiteiten uitvoeren geen werknemers, aangezien ze alleen een onkostenvergoeding ontvangen en geen salaris. Het geldbedrag kan dus overeenkomen met het minimumloon, maar dat hoeft niet.
Langdurig werklozen: Wat op het eerste gezicht discriminerend lijkt, is op het tweede gezicht eigenlijk een belangrijk hulpmiddel, omdat mensen die langer dan een jaar werkloos zijn het vaak moeilijk vinden om terug te keren op de arbeidsmarkt. Het opschorten van de minimumlooneis gedurende de eerste zes maanden na toetreding tot de arbeidsmarkt maakt het makkelijker voor mensen om zich opnieuw te vestigen en zich professioneel te bewijzen door te beginnen in de lagelonensector.
Bedrijfsminimumloon vs. wettelijk minimumloon
Bedrijfsminimumlonen zijn niet het resultaat van overheidsingrijpen, maar het eindproduct van collectieve onderhandelingen. Vakbonden en werkgevers komen loonbodems overeen die vervolgens in bepaalde sectoren gelden. Deze bedrijfstakminimumlonen mogen echter niet lager zijn dan het wettelijk minimumloon. Volgens de TVG (zie hierboven) is het ook mogelijk om de reikwijdte van dergelijke afspraken uit te breiden naar arbeidsrelaties die niet onder cao's vallen. The German Trade Union Confederation (DGB) regularly publishes the het huidige minimumloon in de sector.
In de vleesindustrie geldt bijvoorbeeld vanaf 1 december 2023 voor het eerst een branchespecifiek minimumloon van 12,30 euro. De schoonmaakbranche in de bouw profiteert al sinds 2022 van een minimumbescherming. Hier moet minimaal 13,00 euro bruto per uur worden betaald. Meer loon is natuurlijk altijd mogelijk. De betreffende werkgever beslist zelf over verdere toeslagen.
Wie controleert de naleving van het minimumloon? Wat gebeurt er bij overtredingen?
De toezichthoudende instantie voor de naleving van de bepalingen van de wet op het minimumloon heet de "Financiële Controle op Zwartwerk (FKS)" en maakt deel uit van de federale douaneadministratie. Als een bedrijf het minimumloon niet betaalt en dit tijdens een inspectie aan het licht komt, kan dit leiden tot een boete van maximaal 500.000 euro. Bovendien voorziet § 17 MiLoG met verwijzing naar § 2 a Schwarzarbeitsgesetz (SchwarzArbG) in uitgebreide documentatieverplichtingen met betrekking tot dagelijkse werktijden voor de werkgever. Als deze worden omzeild, kunnen boetes tot 30.000 euro worden opgelegd.
Een softwareoplossing zoals flair is een echte hulp als het gaat om het documenteren van werktijden. Zo kun je voldoen aan de tijdregistratieplicht en hebben werknemers altijd een overzicht van de gewerkte uren.
Voor ondernemers is het ook bijzonder belangrijk om op de hoogte te zijn van de zogenaamde opdrachtgeversaansprakelijkheid uit de AEntG. Als onderaannemers worden ingeschakeld als onderdeel van contracten voor werk of diensten, is de opdrachtgever aansprakelijk voor de naleving van de minimumloonregels.
loonadministratie en minimumloon met softwareoplossing
Digitalisering en globalisering schrijden onverbiddelijk voort. En vanwege het heersende tekort aan geschoolde arbeidskrachten werven Duitse werkgevers steeds vaker personeel in het buitenland of sturen ze hen daarheen. Op het gebied van salarisadministratie worden ze echter met een aantal uitdagingen geconfronteerd, omdat niet alle Europese landen dezelfde regels hebben. In de Verenigde Staten daarentegen gelden voorschriften voor minimumlonen, maar deze kunnen per staat verschillen.
Bij flair hebben we de nodige expertise om aan de uiteenlopende eisen die de arbeidswereld tegenwoordig aan werkgevers stelt te voldoen en deze in één software te combineren. Met flair beheert u het volledige HR-systeem van uw bedrijf op een competente, up-to-date en GDPR-conforme manier.
flair stelt gebruikers - naast vele andere functies - ook in staat om payrolls op internationaal niveau aan te passen. Onze referenties spreken voor zich. Boek nu uw eerste gratis softwaredemo of vraag advies aan onze experts. We kijken uit naar uw contact!
HR Business Partners zorgen voor een werknemergeoriënteerde en strategische aanpak binnen het bedrijf om de werknemerstevredenheid te versterken en een bedrijfscultuur tot stand te brengen.
KPI's zijn een integraal onderdeel geworden van de dagelijkse activiteiten van veel bedrijven en helpen bij het meten van productiviteit, tevredenheid en andere factoren.
Het stukloon is gebaseerd op het werkelijk behaalde werkresultaat, op basis waarvan de werknemer wordt beloond. De voor- en nadelen hiervan vind je hier.